Waarom afscheidsfotografie?

“Ik ben afscheidsfotograaf,” zeg ik als mensen vragen wat ik doe. Meestal blijft het dan stil en zie ik de ander denken. “Afscheidsfotograaf? Maak je dan foto’s bij een uitvaart? Hoe ben je daar toch bij gekomen?” wordt er uiteindelijk gevraagd. Ik voel dan dat mijn gesprekspartner nog steeds niet weet wat hij/zij er van moet vinden.

Het is inderdaad niet het eerste waar je aan denkt bij fotografie, dat begrijp ik ook wel. Maar als ik dan vertel wat mij motiveert om te doen wat ik doe, zie ik het gezicht opklaren en knikken mensen begrijpend.

Het afscheid gaat in een waas aan je voorbij
Ik leg dan uit dat ik de waarde van het hebben van foto’s van een uitvaart, zelf heb ervaren. Mijn schoonmoeder is 14 jaar geleden overleden, na een lang ziekbed. Ook al weet je dat het moment van overlijden komt, het is toch nog steeds onverwacht. Helaas zijn er tijdens die uitvaart geen foto’s gemaakt. Omdat ik die dag in een roes heb beleefd, heb ik hier nu nog nauwelijks herinneringen aan. Dat vind ik erg jammer. Bij mijn man is dit precies hetzelfde, ook hij heeft hier weinig herinneringen aan.

Bij de uitvaart van mijn vader, 12 jaar geleden hebben wij een vriendin van mij gevraagd om foto’s te maken. Zij is een hobbyfotograaf en wilde dit wel doen voor ons. Ook deze uitvaart beleefde ik in een roes, en kreeg  dus weer  niet alles mee. Later zag ik de foto’s en ontdekte ik wat er allemaal langs me heen is gegaan. Mijn vader was brandweerman en zijn collega’s hebben een erehaag gevormd. Ik ben hier met de kist door heen gelopen, maar later wist ik dit eigenlijk niet meer. Ook de brandweerauto waar zij mee gekomen waren, had ik niet gezien. Zo waren er nog meer dingen die ik achteraf niet meer wist. Ik vond het heel prettig om dit op de foto’s terug te zien. Achteraf besef ik eigenlijk pas wat we aan mijn vriendin hebben gevraagd en als ik het nog eens kon overdoen zou ik een professionele afscheidsfotograaf laten komen.

Details
Het is alleen wel jammer dat de fotograaf niet even dichterbij durfde te komen. Ik begrijp dat ze niet wilde opvallen en ons zo min mogelijk wilde storen, maar ik miste een beetje de kleine, warme, liefdevolle gebaren die mensen maken. Bijvoorbeeld de arm om de schouder of handen die elkaar vinden. Ik merk dat ik het zelf erg mooi vind om juist deze liefdevolle momenten vast te leggen. De liefde voor de overledene spreekt ook uit deze details tijdens een uitvaart. Een uitvaart wordt met heel veel zorg voorbereid en alles moet kloppen. Ook deze liefde, zichtbaar in de details, leg ik graag vast.

Ik vind het erg bijzonder dat nabestaanden mij toelaten op een heel emotioneel moment. Hier ga ik dan ook voorzichtig mee om. Ik ben bescheiden, rustig en graag op de achtergrond. Het is voor mij een groot compliment als mensen zeggen dat ze mij nauwelijks hebben gezien, maar dat ik toch alle bijzondere momenten heb weten te vangen op camera.

Praten over het afscheid
De foto’s laten het verhaal van jullie afscheid zien in warme, liefdevolle foto’s. Hierdoor kunnen mensen die niet bij het afscheid aanwezig waren toch een mooi beeld krijgen van hoe het afscheid geweest is. Door het album te laten zien, kun je zelf je verhaal kwijt en kun je praten over het afscheid en hoe dit voor jou is geweest. Dit helpt enorm in het leren omgaan met het verlies.
Ook voor kinderen is het fijn om de foto’s te kunnen terugkijken. Zij zijn soms nog te jong om hier later herinneringen aan te hebben. Ook als zij achteraf nog vragen hebben, zijn die makkelijker te beantwoorden met behulp van de foto’s. De kinderen kunnen zien bij wie ze op schoot zaten, of ze nog even bij de kist stonden of ze heel verdrietig waren, enz.

Troost en steun
Foto’s geven troost en steun en houden de herinnering levend. De foto’s laten zien hoeveel de overledene betekende voor anderen, wie er allemaal waren, enz. Ze geven kracht om toch door te gaan als het moeilijk is. Daar doe ik het allemaal voor.

Eigenlijk best logisch
Als ik dit heb uitgelegd, dan geven veel mensen aan dat het eigenlijk best logisch is om foto’s te maken bij een afscheid. Ze begrijpen dat het troost en steun kan geven. Het is ook het enige dat je naderhand nog kunt bekijken. Heel veel mensen staan er eigenlijk toch wel voor open, maar denken er niet aan. Dit is zo jammer omdat dit echt een gemis kan zijn. Hierover meer in een volgend blog. Ik ben wel heel benieuwd hoe jij zelf tegenover afscheidsfotografie staat. Stel: er overlijdt een dierbare, zou je dan wel of geen fotograaf bij de uitvaart willen?